پرینت سه بعدی یکی از هیجانانگیزترین و پیشروترین فناوریهای امروزی است که امکان خلق اشیاء پیچیده و سفارشی را در صنایع مختلف، از طراحیهای صنعتی گرفته تا تولید قطعات پزشکی و ساخت مدلهای معماری، فراهم میکند. با این حال، مانند هر تکنولوژی پیشرفته دیگری، پرینت سه بعدی نیز خالی از چالش نیست. مشکلاتی مانند ناهماهنگی در لایهها، تغییر شکل مدلها، مشکلات چسبندگی به صفحه پرینت، و شکستگی مدلها از جمله مشکلات رایج پرینت سه بعدی اند که ممکن است در حین چاپ به وجود آیند و میتوانند تجربه چاپ سه بعدی را به یک چالش جدی تبدیل کرده و روند پروژهها را به تأخیر بیندازند.
باید بگوییم که حتی ما هم به عنوان ارائه دهندگان خدمات پرینت سه بعدی در تبریز و سراسر ایران، ابتدای کار خود طی کار با پرینترهای سه بعدی با این قبیل مشکلات پرینت سه بعدی مواجه شدهایم و اکنون با تکیه بر تجربه عیب یابی پرینت سه بعدی خود، این راهنمای جامع رفع مشکلات چاپ سه بعدی را تهیه کردهایم تا به بررسی مشکلات رایج پرینت سه بعدی و راه حل های آنها بپردازیم؛ به این امید که به شما در بهبود کیفیت پرینت سه بعدی تان کمکی کرده باشیم.
چه با فناوری پرینت سه بعدی FDM سروکار داشته باشید و چه با پرینت سه بعدی SLA، این مقاله به شما کمک میکند تا ایرادات چاپ سه بعدی خود را تشخیص داده و رفع کنید. آماده باشید تا با استفاده از این راهنمای کامل، با بهبود کیفیت پرینت سه بعدی تان از قابلیتهای پرینت سه بعدی لذت ببرید!
مشکلات رایج پرینت سه بعدی
پرینت سه بعدی، با تمام قابلیتهای فوقالعادهای که در اختیار ما قرار میدهد، گاهی با مشکلاتی مواجه میشود که میتواند روند کار را مختل کند. سوالاتی مانند “چرا پرینترم هیچی چاپ نمیکند؟”، “چرا پرینتهای من خراب میشوند؟” یا “چرا مدلهای سه بعدی ام زشت و ناقص دیده میشوند؟” از رایجترین دغدغههای کاربران پرینت سه بعدی است. این دست از مشکلات پرینت سه بعدی نه تنها در فناوری FDM بلکه در SLA نیز به وفور دیده میشوند، اما راهحلهای آنها میتواند بسته به نوع فناوری متفاوت باشد.
در ادامه به بررسی این مشکلات رایج پرینت سه بعدی در پرینترهای سه بعدی FDM و SLA میپردازیم و با ارائه پاسخهایی کاربردی برای این سوالات، به شما در رفع ایرادات چاپ سه بعدی و بهبود کیفیت پرینت سه بعدی تان کمک میکنیم.
مشکلات پرینتر سه بعدی FDM
پرینترهای سهبعدی FDM با وجود محبوبیت بالا و کاربرد گستردهای که در میان کاربران خانگی، صنعتی و آموزشی دارند، گاهی اوقات با مشکلاتی روبهرو میشوند که میتوانند روند چاپ را مختل کنند یا حتی باعث شکست کامل یک پروژه شوند. از چاپ نشدن کامل مدل گرفته تا توقف ناگهانی اکستروژن، دلایل مختلفی ممکن است پشت این قبیل از مشکلات پرینتر سه بعدی باشد باشند. در این بخش از «راهنمای جامع رفع مشکلات پرینت سه بعدی»، به رایجترین مشکلات پرینت سه بعدی در پرینترهای FDM میپردازیم، و برای هر مشکل، راهحلهای عملی و قابل اجرا ارائه میکنیم.
اگر از پرینتر سه بعدی رزینی SLA استفاده میکنید میتوانید این بخش را رد کرده و به مطالعه بخش ” مشکلات پرینتر سه بعدی SLA ” که در ادامه این مقاله قرار دارد بپردازید.
1.” چرا پرینتر سه بعدی FDM هیچی چاپ نمی کند؟”- رفع مشکل چاپ نکردن پرینتر سه بعدی FDM
این مشکل از جمله مشکلات رایج پرینت سه بعدی است که هم در فناوری پرینت سه بعدی FDM و هم در چاپ سه بعدی SLA به وفور ممکن است رخ دهد. گاهی ممکن است با وجود اینکه مدل سه بعدی شما به درستی در نرم افزار اسلایسر تنظیم و پیکربندی شده اما هر چه تلاش میکنید پرینتر شما شروع به پرینت نکند و هیچ فیلامنتی از نازل پرینتر شما خارج نشود و یا یک مدل قسمتی از چاپ را طی می کند و ناگهان اکستروژن فیلامنت متوقف می شود، اما نازل به چاپ در هوا ادامه می دهد. این اتفاق به چند دلیل ممکن است رخ دهد:
- اتمام فیلامنت
- نزدیکی بیش از حد نازل به صفحه چاپ
- مسدود شدن نازل پرینتر سه بعدی
- جاماندن هد پرینت از بستر پرینت
- شکستن فیلامنت در پرینتر سه بعدی
- لغزش یا سائیدگی فیلامنت
در ادامه این بخش به نحوه تشخیص هر یک از این مشکلات پرینت سه بعدی FDM و راه حلهای آنها میپردازیم؛
1.1. فیلامنتی در دستگاه شما موجود نیست:
این مشکل ممکن است برای کاربران برخی از پرینترهای سه بعدی مانند پرینتر سه بعدی Prusa i3 که فیلامنت ها در معرض دید کامل اند، پیش پا افتاده و سطحی به نظر برسد اما هنگام کار با برخی چاپگرهایی که حلقه فیلامنت در طراحی آنها پوشانده میشود یا پشت پرینتر قرار میگیرد، بسیار رایج است.
البته، برخی دیگر از پرینترها دارای قرقرههای هوشمندی هستند که دادهها را به نرمافزار برمیگرداند و اگر حلقه فیلامنت رو به اتمام باشد در نرم افزار نشان میدهد.
در ویدیوی زیر نحوه صحیح قرار دادن فیلامنت در پرینترهای سه بعدی FDM را مشاهده میکنید:
2.1- نازل پرینتر سه بعدی شما بیش از حد به صفحه ساخت نزدیک است:
گاهی اوقات، با وجود اینکه فیلامنت به درستی بارگذاری شده و هد چاپ هم بدون مشکل حرکت میکند، فیلامنت روی صفحه چاپ قرار نمیگیرد و چیزی چاپ نمیشود. علت این مشکل اغلب میتواند بسیار ساده باشد: نازل بیش از حد به صفحه چاپ نزدیک است.
اگر بهصورت ناخواسته فاصله نازل و صفحه چاپ را تا چند میکرون تنظیم کرده باشید، فیلامنت ذوبشده فضای کافی برای خروج نخواهد داشت. اگر خوش شانس باشید در بهترین حالت، لایههای ابتدایی چاپ ناقص خواهند بود و احتمال چسبیدن فیلامنت کاهش مییابد. در بدترین حالت، فیلامنت ذوبشده در نازل جمع میشود و منجر به انسداد هاتاند میگردد که در اینصورت باید ابتدا نازل را به خوبی تمیز کنید.
یک راهحل ساده برای رفع این مشکل چاپ سه بعدی، کمی بالا بردن نازل است. بیشتر پرینترهای سه بعدی در تنظیمات خود گزینهای برای تنظیم افست محور Z دارند. با افزایش مقدار افست در جهت مثبت، میتوانید نازل را از صفحه چاپ دور کنید. برعکس، اگر مشکل شما چسبندگی ناکافی فیلامنت به صفحه باشد، میتوانید با تنظیم افست به سمت منفی، این مشکل را برطرف کنید. اما دقت داشته باشید که اگر افست بیش از حد زیاد باشد، فیلامنت به درستی به صفحه نخواهد چسبید. خیلی اوقات تنظیم درست پرینتر سه بعدی میتواند از وقوع بسیاری از مشکلات پرینت سه بعدی جلوگیری کند.
راه حل دیگر برای رفع این ایراد پرینت سه بعدی، در صورتی که پرینتر تان این امکان را دارد، پایین آوردن صفحه چاپ است. هرچند این روش به بازتنظیم و همتراز کردن مجدد صفحه نیاز دارد که فرآیند زمانبری است، اما میتواند به همان اندازه موثر باشد.
3.1- مشکل مسدود شدن نازل پرینتر سه بعدی FDM:
گاهی اوقات شما یک عملیات چاپ را آغاز میکنید، اما هر چقدر تلاش کنید، هیچ فیلامنتی از نازل خارج نمیشود. حتی خارج کردن فیلامنت و دوباره وارد کردن آن نیز مؤثر نیست.
این نوع ایرادات چاپ سه بعدی معمولاً به این دلیل رخ میدهند که یک تکه کوچک از فیلامنت، پس از تغییر قرقره، در نازل باقی مانده و وقتی فیلامنت جدید بارگذاری میشود، این تکه قدیمی اجازه عبور فیلامنت جدید را نمیدهد.
نگهداری صحیح پرینتر سه بعدی میتواند بهطور قابل توجهی شانس بروز برخی از مشکلات پرینتر سه بعدی مانند انسداد نازل پرینتر را کاهش دهد. در واقع، قبل از اینکه یک انسداد کامل رخ دهد، معمولاً فیلامنت کربنشده قدیمی درون نازل باقی میماند. این مواد میتوانند هفتهها یا حتی ماهها بدون اینکه متوجه شوید در آنجا بمانند و اثرات ریزی در کیفیت چاپهای شما به جا بگذارند.
از جمله این اثرات که غالباً هم نادیده گرفته میشوند، میتوان به خراشهای کوچک در دیوارههای خارجی، لکههای تیرهای از فیلامنت، یا تغییرات کوچک در کیفیت چاپ بین مدلها اشاره کرد. این قبیل ایرادات پرینت سه بعدی معمولاً به تفاوتهای جزئی که از پرینترهای سه بعدی انتظار داریم نسبت داده میشوند، اما واقعاً ممکن است چیزی پیچیدهتر در حال وقوع باشد. یک روش پاکسازی به نام Atomic Pull یا Cold Pull (که در ادامه توضیح خواهیم داد) میتواند این مشکل را برطرف کند.
این مشکل بهخصوص اگر به طور مکرر از فیلامنت PLA به فیلامنت ABS سوئیچ کنید، مشاهده میشود. مقدار کمی از PLA در نازل باقی میماند و دمای آن بالاتر از نقطه ذوب معمولی میرود که باعث کربنسازی و سوختن آن میشود.
بهطور مشابه، اگر بین ABS و نایلون جابهجا شوید، دوباره با مشکل مشابهی روبهرو خواهید شد. بهطور معمول، ممکن است شاهد بروز دود مختصری باشید که بهمحض تغذیه فیلامنت جدید، به وجود میآید.
روش های پاک سازی نازل پرینتر سه بعدی
در ادامه 4 روش برای پاک سازی نازل پرینتر سه بعدی برایتان آورده شده است:
-
پاک سازی نازل پرینتر سه بعدی با سوزن
اگر خوششانس باشید، پاکسازی نازل میتواند یک فرایند سریع و آسان باشد. ابتدا فیلامنت را خارج کنید. سپس با استفاده از کنترل پنل پرینتر (اگر دارای کنترل پنل است) گزینه «گرم کردن نازل» را انتخاب کرده و دما را به نقطه ذوب فیلامنت مسدودشده افزایش دهید. بهعنوان مثال، برای PLA دما را به 220 درجه سانتیگراد تنظیم کنید. پس از رسیدن نازل به دمای مناسب، از یک سوزن کوچک برای پاکسازی حفره استفاده کنید (مراقب باشید که انگشتان شما نسوزند). اگر نازل شما 0.4 میلیمتر است، باید از سوزنی کوچکتر استفاده کنید؛ یک کیت تمیزکننده ایربراش بهخوبی کار خواهد کرد.
-
فشار دادن فیلامنت قدیمی
اگر متوجه شدید که نازل هنوز مسدود است، ممکن است بتوانید با استفاده از یک تکه دیگر از فیلامنت، آن را به جلو فشار دهید. ابتدا فیلامنت را مانند قبل خارج کنید و سپس لوله تغذیه را از هد پرینتر جدا کنید. هاتاند را به دمای 220 درجه سانتیگراد برای PLA گرم کنید و سپس از یک تکه فیلامنت دیگر استفاده کنید تا فیلامنت مسدودشده را از بالا به جلو فشار دهید. معمولاً اگر فیلامنت جدید نتوانسته باشد انسداد را برطرف کند، فشار اضافیای که میتوانید بهصورت دستی اعمال کنید، کارساز خواهد بود. با این حال، مراقب باشید که بیش از حد فشار نیاورید، زیرا ممکن است باعث خم شدن میلههای افقی پرینتر شود.
پس از اینکه انتهای نازل پاک شد، از یک سوزن برای پاکسازی و یک برس برای تمیز کردن هرگونه اضافی فیلامنت استفاده کنید.
-
جداسازی و بازسازی هاتاند پرینتر سه بعدی
در موارد شدید که نازل هنوز مسدود مانده است، نیاز به کمی جراحی دارید و باید هاتاند پرینتر سه بعدی خود را جدا کنید. اگر قبلاً این کار را نکردهاید، ایده خوبی است که یادداشتهایی تهیه کرده و از آنها عکس بگیرید تا بدانید چه چیزی را در هنگام سرهم کردن مجدد، کجا قرار دهید. ابتدا فیلامنت را خارج کنید و سپس دفترچه راهنمای پرینتر خود را بررسی کنید تا بدانید دقیقاً چگونه هاتاند را جداسازی کنید.
-
پاک سازی نازل پرینتر سه بعدی با روش Atomic Pull
گفتیم که یکی از روش های رفع مشکل مسدود شدن نازل پرینتر سه بعدی، Atomic Pull یا Cold Pull است. در ادامه این مراحل این روش را برایتان آورده ایم:
قدم اول: انتخاب ماده
شما میتوانید از ABS یا نایلون برای این روش استفاده کنید، اما به مرور زمان متوجه شدهایم که نتایج پایدارتر معمولاً از نایلون به دست میآید، زیرا دمای ذوب بالاتری دارد و شکل خود را بهتر حفظ میکند. در این مورد دانستن تفاوت های فیلامنت PLA و ABS میتواند برایتان مفید باشد.
قدم دوم: حذف فیلامنت
با روش معمول برای پرینتر خود، فیلامنت موجود در هد پرینتر را خارج کنید. سپس لوله بوودن را جدا کنید یا درایو مستقیم را آزاد کنید تا در زمان مناسب بتوانید فیلامنت را بهصورت دستی از آن عبور دهید.
قدم سوم: افزایش دمای نازل
دمای نازل را به 240 درجه سانتیگراد افزایش دهید. ما از ABS استفاده میکنیم، اما اگر از نایلون استفاده میکنید، دمای نقطه ذوب آن را روی بستهبندی چک کنید. این دما را به مدت 5 دقیقه بدون فشار دادن فیلامنت نگه دارید.
قدم چهارم: فشار دادن فیلامنت
به آرامی به فیلامنت فشار وارد کنید تا شروع به خروج از نازل کند. کمی آن را به عقب بکشید و دوباره فشار دهید تا زمانی که از نازل شروع به جریان کند.
قدم پنجم: کاهش دمای نازل
دمای نازل را به 180 درجه سانتیگراد برای ABS یا 140 درجه سانتیگراد برای نایلون کاهش دهید (باید کمی برای فیلامنت خود آزمایش کنید). پرینتر را در این دما به مدت 5 دقیقه نگه دارید.
قدم ششم: استخراج فیلامنت
فیلامنت را از هد پرینتر سه بعدی خارج کنید. وقتی به انتهای آن نگاه کنید، باید مقداری ماده کربنشده سیاه رنگ را ببینید. این فرآیند را تا زمانی که تمیز شود تکرار کنید. اگر فیلامنت از نازل خارج نشد، دمای هاتاند را کمی افزایش دهید.
ویدیوی آموزش پاک سازی نازل پرینتر سه بعدی به روش Atomic Pull یا Cold Pull
مراحل گفته شده در بالا در خصوص رفع مشکل مسدود شدن نازل پرینتر سه بعدی به روش Atomic Pull یا Cold Pull را میتوانید در ویدیوی زیر مشاهده کنید:
4.1. مشکل جا ماندن هد پرینت از بستر پرینت در پرینتر سه بعدی
چهارمین دلیل از دلایل اینکه ” چرا پرینتر سه بعدی FDM شما چیزی چاپ نمیکند ” برمیگردد به یکی از دیگر از مشکلات رایج پرینت سه بعدی، یعنی مشکل جاماندن هد پرینت از بستر پرینتر سه بعدی؛ این مشکل یکی از واضحترین نشانههای خطا در چاپ سه بعدی است. در بدترین حالت، صدای ناشی از این مشکل بهسرعت شما را متوجه خواهد کرد که یک جای کار میلنگد.
زمانی که هد پرینت از بستر پرینت جا میماند، معمولاً به حداکثر موقعیتهای محور X یا Y رسیده است. در این حالت، هد پرینت تلاش میکند فراتر از حداکثر نقطه خود حرکت کند، که موجب تولید صداهای ناشی از لغزش تسمهها، دندانهای چرخدنده و یا تلاش پرینتهد برای عبور از لبههای پرینتر میشود. در این وضعیت، پرینتر بههیچوجه نمیتواند یک چاپ موفق ارائه دهد. این مشکل در چاپ سه بعدی بهراحتی قابل حل است، اما نباید آن را نادیده گرفت یا به زمان دیگری موکول کرد.
علل رایج مشکل جاماندن هد پرینتر سه بعدی از بستر پرینت
- پیکربندی نادرست: اگر این مشکل با یک پرینتر جدید رخ دهد، احتمالاً پیکربندی نادرست است. مراحل راهاندازی را دوباره بررسی کنید و مطمئن شوید که از نسخه صحیح فریمور استفاده میکنید.
- انتخاب نادرست پرینتر: انتخاب تصادفی پرینتر نادرست از لیست در نرمافزار اسلایسر(Slicer) میتواند یکی از دلایل شایع این مشکلات پرینت سه بعدی باشد. بهعنوان مثال، اگر سعی کنید با استفاده از تنظیمات Ultimaker 2 بر روی Ultimaker Go چاپ کنید، ممکن است با این خطا مواجه شوید.
- اندازه بستر پرینت: وقتی پرینتر خود را راهاندازی میکنید، اطمینان حاصل کنید که حجم چاپ صحیح را مشخص کردهاید. اگر پرینتر فکر کند که بستر چاپ بزرگتری دارد، سعی خواهد کرد از آن استفاده کند، حتی اگر چنین فضایی وجود نداشته باشد.
- نرمافزار آمادهسازی پرینت: اگر پرینتر شما معمولاً بهخوبی کار میکند و ناگهان با این مشکل مواجه شدید، نرمافزار آمادهسازی پرینت را دوباره بررسی کنید. ممکن است بهدلیل بروزرسانی، تنظیمات به حالت پیشفرض برگشته یا تغییر کرده باشد.
- پایانگیرهای معیوب: در صورتی که همهچیز بهدرستی به نظر میرسد، ممکن است یکی از پایانگیر( End Stop)های پرینتر شما از کار افتاده باشد.
رفع مشکل جاماندن هد پرینتر سه بعدی از بستر پرینت
از آنحایی که این مقاله یک راهنمای جامع رفع مشکلات پرینت سه بعدی است، بعد از بیان هر یک از مشکلات چاپ سه بعدی باید راهکار رفع آن ایراد پرینت سه بعدی را نیز برایتان به همراه داشته باشد، به همین منظور در ادامه این بخش به ارانه راهکارهای رفع این مشکل پرینت سه بعدی میپردازیم:
- بررسی نرمافزار برشدهنده (Slicer) برای پرینتر صحیح: قبل از هر اقدام دیگری، اطمینان حاصل کنید که پرینتر صحیح را در نرمافزار پرینت خود انتخاب کردهاید. تمام پرینترها با یکدیگر متفاوت هستند، بنابراین حتی اگر بسترهای پرینت دو پرینتر یکسان باشد، بعید است که ابعاد و تنظیمات دیگر دقیقا مشابه باشند.
- بهروزرسانی فریمور: اگر به تازگی پرینتر را خریداری کردهاید و این مشکل وجود دارد، اطمینان حاصل کنید که آخرین نسخه فریمور نصب شده است. پس از بهروزرسانی، مراحل راهاندازی را دوباره انجام دهید و تمام تنظیمات، بهویژه اندازه بستر پرینت را بررسی کنید.
- بررسی پایانگیرها: این مرحله کمی بیشتر از دیگر مراحل نیاز به تلاش دارد. حرکات پرینتهد را نظارت کنید. اگر سعی کند از حداکثر نقطه یکی از محورهای خود عبور کند، بررسی کنید که آیا پایانگیر جدا شده است یا خیر. اگر همهچیز بهخوبی به نظر میرسد و هیچیک از مراحل بالا مشکل را حل نکرد، تعویض پایانگیرها با نمونههای جدید باید مرحله بعدی شما باشد.
5.1. مشکل شکستگی فیلامنت در پرینتر سه بعدی
اگر 4 مورد گفته شده در بالا را چک کردید اما هنوز پرینتر سه بعدی شما چیزی چاپ نمیکند، ممکن است مشکل شکستگی فیلامنت پرینتر سه بعدی شما باشد. این مشکل که یکی از مشکلات رایج چاپ سه بعدی است، زمانی رخ میدهد که به نظر میرسد قرقره فیلامنت هنوز پر است و در لوله تغذیه نیز فیلامنت وجود دارد، اما هیچ فیلامنتی از نازل خارج نمیشود. چنین مشکلی بیشتر در پرینترهایی با سیستم تغذیه Bowden رخ میدهد تا پرینترهای با تغذیه مستقیم، زیرا در این نوع سیستمها فیلامنت پنهان است و شکستگی آن همیشه بلافاصله مشخص نمیشود.
علل اصلی مشکل شکستگی فیلامنت در پرینتر سه بعدی
این مشکل معمولاً ناشی از استفاده از فیلامنت قدیمی یا ارزان است. اگرچه فیلامنتهایی مانند PLA و ABS طول عمر بالایی دارند، اما اگر در شرایط نامناسبی مانند نور مستقیم خورشید نگهداری شوند، شکننده میشوند. زمانی که این فیلامنتها وارد پرینتر میشوند، هیچ تنظیمی نمیتواند جلوی شکستگی آنها را بگیرد.
یکی دیگر از علل رایج این مشکل، تفاوت در قطر فیلامنت است که ممکن است در هر سری تولید و توسط تولیدکننده متفاوت باشد. اگر کشش فشاردهنده خیلی محکم باشد، حتی فیلامنتهای سالم نیز ممکن است تحت فشار شکسته شوند.
مراحل رفع مشکل شکستگی فیلامنت در پرینتر سه بعدی
- فیلامنت را از پرینتر خارج کنید
اولین قدم این است که فیلامنت شکسته را به روش معمول از پرینتر خارج کنید. بهعنوان مثال، در پرینتر Ultimaker، وارد بخش Maintenance شده و گزینه Change Material را انتخاب کنید. چون معمولاً فیلامنت در داخل لوله شکسته است، باید لوله تغذیه را از هر دو سر اکسترودر و هاتاند جدا کنید. سپس نازل را گرم کرده و فیلامنت باقیمانده را بیرون بکشید. - استفاده از فیلامنت جدید
اگر پس از بارگذاری مجدد فیلامنت، این مشکل تکرار شد، فیلامنت دیگری را امتحان کنید تا مطمئن شوید که مشکل فقط به خاطر قدیمی یا شکننده بودن فیلامنت نیست و نیاز به تعویض ندارد. - کاهش کشش فشاردهنده (Idler Tension)
اگر فیلامنت جدید هم شکست، بررسی کنید که آیا کشش فشاردهنده خیلی محکم نیست. با شل کردن فشاردهنده، چاپ را شروع کنید و سپس بهآرامی تا زمانی که فیلامنت لغزش نداشته باشد، آن را سفت کنید. - بررسی نازل
اطمینان حاصل کنید که نازل مسدود نشده باشد. در صورت نیاز، نازل را بهخوبی تمیز کنید. - بررسی نرخ جریان و دما
اگر مشکل همچنان ادامه داشت، مطمئن شوید که هاتاند به دمای مناسب رسیده و داغ است. همچنین بررسی کنید که نرخ جریان فیلامنت روی 100 درصد تنظیم شده باشد و نه بیشتر.
6.1. لغزش یا ساییدگی فیلامنت در پرینتر سه بعدی
یکی دیگر از مشکلات رایج پرینت سه بعدی که ممکن است در هر مرحله از فرآیند چاپ و با هر نوع فیلامنتی رخ دهد، لغزش یا ساییدگی فیلامنت است. در نتیجه این مشکل، فیلامنت از هاتاند خارج نمیشود و چاپ به طور ناگهانی متوقف میشود.
دلایل رایج این مشکل شامل مسدود شدن مسیر فیلامنت، شل بودن فشاردهنده (Idler Tensioner)، یا دمای نامناسب هاتاند هستند. همه این مشکلات بهراحتی قابلحلاند. در نهایت، مشکل باعث میشود که مهره دندانهدار یا چرخدنده در اکسترودر نتواند فیلامنت را بهدرستی به سمت جلو بکشد. چرخدندههای کوچک که معمولاً فیلامنت را میگیرند و به سیستم تغذیه میکنند، بهجای آن فیلامنت را ساییده و آنقدر آن را فرسوده میکنند که دیگر نمیتوانند بهدرستی آن را بگیرند، و فیلامنت لغزش میکند.
رفع مشکل لغزش یا ساییدگی فیلامنت در پرینتر سه بعدی
- کمک به تغذیه فیلامنت
اگر لغزش فیلامنت تازه شروع شده باشد، میتوانید این مشکل را از طریق صدای ناهنجار و وجود خردههای پلاستیک تشخیص دهید. در این صورت، با اعمال فشار ملایم به فیلامنت میتوانید به تغذیه صحیح آن کمک کنید و معمولاً این روش باعث میشود پرینتر دوباره بهطور روان چاپ کند. - تنظیم کشش فشاردهنده (Idler Tension)
ابتدا فشاردهنده را شل کنید، فیلامنت را مجدداً وارد دستگاه کنید و بهآرامی آن را سفت کنید تا دیگر لغزش رخ ندهد. فیلامنتها از نظر قطر متفاوت هستند و هرچند که فشاردهنده برخی از این تفاوتها را جبران میکند، اما برخی از فیلامنتها نیاز به تنظیم دقیق دارند. - تعویض فیلامنت
در بیشتر موارد نیاز است فیلامنت را از سیستم خارج کرده و آن را جایگزین کنید. پس از خارج کردن فیلامنت، قسمت لغزنده آن را ببرید و سپس دوباره فیلامنت را وارد سیستم کنید. اگر فیلامنت شکسته باشد، ممکن است دیگر قابلاستفاده نباشد. اگر پس از امتحان دوباره فیلامنت شکست و شکننده به نظر رسید، بهتر است آن را دور بیندازید و فیلامنت دیگری استفاده کنید. - بررسی دمای هاتاند
اگر مشکل پس از وارد کردن فیلامنت جدید رخ داد، دمای هاتاند را دوباره بررسی کنید تا مطمئن شوید که دمای مناسب تنظیم شده است.
2. ” چرا پرینت های من حین چاپ خراب میشوند؟ ” – رفع مشکل خرابی پرینت ها در چاپ سه بعدی FDM
خرابی چاپها در پرینت سه بعدی FDM، یکی از رایج ترین مشکلات چاپ سه بعدی است که کاربران با آن مواجه میشوند. از چسبندگی ناکافی به سطح ساخت تا نازلهای مسدود شده و توقف ناگهانی اکستروژن فیلامنت، این مشکلات پرینتر سه بعدی میتوانند باعث کاهش کیفیت نهایی پرینت یا حتی توقف کامل فرایند چاپ شوند. با وجود اینکه تکنولوژی FDM به دلیل سادگی و کاربرد گستردهاش بسیار محبوب است، رفع این مشکلات پرینت سه بعدی و بهینهسازی فرایند چاپ نیازمند درک صحیح از تنظیمات پرینتر سه بعدی و شناخت دقیق مواد اولیه پرینتر سه بعدی مانند فیلامنتها است. در این بخش از راهنمای جامع رفع مشکلات پرینت سه بعدی، به بررسی رایج ترین دلایل خرابی چاپ ها در چاپ سه بعدی FDM و راهکارهای رفع آن میپردازیم. این دلایل اغلب عبارتند از:
- توقف اکستروژن در میانه چاپ
- نچسبیدن پرینت به بستر چاپ
- افتادن و یا خرابی ساپورتها هنگام چاپ
در ادامه با علل بروز این مشکلات و راه حلهای رفع آنها آشنا خواهیم شد.
1.2.مشکل توقف اکستروژن در میانه چاپ در پرینت سه بعدی FDM
احتمالا برای شما هم پیش آمده که در میانه ی چاپ یک قطعه،مانند ویدیوی زیر ناگهان اکستروژن پرینتر شما متوقف شود.
یکی از مشکلات پرینتر سه بعدی FDM که منجر به خرابی چاپ های شما میشود، همین توقف ناگهانی اکستروژن فیلامنت در حین چاپ است. این مشکل ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد، اما معمولاً به دو بخش از فرآیند چاپ مربوط میشود:
- یا مشکلی در تأمین فیلامنت وجود دارد،
- یا ایرادی در نازل یا اکسترودر پرینتر شما ایجاد شده است.
راه حل های رفع مشکل توقف ناگهانی نازل در میانه چاپ سه بعدی
گاهی این مسئله به سادگی به تمام شدن فیلامنت برمیگردد. برخی پرینترها ممکن است نمای کاملی از قرقره فیلامنت ارائه ندهند و شما متوجه اتمام آن نشوید. از طرفی، اگر تنظیمات فشار غلطکی اکسترودر بیش از حد سفت باشد، ممکن است فیلامنت فرسوده شده و دیگر به درستی به سمت نازل تغذیه نشود.
همچنین، احتمال دارد گرفتگی در نازل رخ داده باشد که مانع از ادامه اکستروژن فیلامنت میشود. این گرفتگیها میتوانند به دلیل فیلامنتهای سوخته یا قدیمی ایجاد شوند.
-
اطمینان از کافی بودن مقدار فیلامنت
گاهی اوقات ممکن است به نظر واضح باشد، اما حتی افراد حرفهای نیز گاهی ممکن است فراموش کنند که فیلامنت کافی برای تکمیل چاپ خود ندارند. بسیاری از نرمافزارهای اسلایسر اکنون تخمینی از مقدار مواد مصرفی ارائه میدهند که میتوانید با وزن قرقره فیلامنت باقیمانده مقایسه کنید تا مطمئن شوید فیلامنت کافی برای چاپ دارید.
-
بررسی فرسودگی فیلامنت
فرسودگی فیلامنت میتواند یکی از دلایل اصلی توقف چاپ در میانه راه باشد و این مشکل در چاپ سه بعدی میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد. تنظیم فشار غلطکی اکسترودر را بررسی کنید تا مطمئن شوید فیلامنت به درستی تغذیه میشود.
-
بررسی گرفتگی نازل
نازلی که با فیلامنتهای سوخته یا قدیمی مسدود شده باشد، میتواند مانع از اکستروژن صحیح فیلامنت شود. برای رفع این مشکل، نازل را تمیز کرده و هر گونه انسداد را برطرف کنید.
-
بررسی شکستگی فیلامنت
شکستگی فیلامنت، به خصوص در پرینترهای با اکسترودر نوع Bowden، میتواند موجب قطع ارتباط بین اکسترودر و نازل شود. خوشبختانه این مشکل به راحتی قابل تشخیص و رفع است، اما ممکن است نشانهای از پایان عمر مفید فیلامنت باشد.
2.2.مشکل نچسبیدن پرینت به بستر چاپ
یکی از رایج ترین مشکلات پرینت سه بعدی FDM، که منجر به خرابی چاپ ها میشود، نچسبیدن چاپ به بستر چاپ در پرینتر سه بعدی FDM است که میتواند از اولین لایه تا لایههای آخر رخ دهد. این مشکل، هرچند بسیار آزاردهنده است، اما خوشبختانه معمولاً به راحتی قابل رفع است.
دلایل اصلی مشکل نچسبیدن چاپ به بستر چاپ در پرینت سه بعدی FDM چیست؟
دلایل این مشکل ممکن است به طراحی مدل سه بعدی نیز برگردد؛ به عنوان مثال، اگر مدل شما تنها بخش کوچکی از آن با بستر چاپ در تماس باشد، احتمال چسبیدن ضعیف افزایش مییابد. فرض کنید میخواهید مدلی مانند یک هواپیما را چاپ کنید، و تنها چرخهای آن با بستر چاپ در تماس است؛ در چنین شرایطی احتمال موفقیت چاپ بدون استفاده از ابزارهایی مانند بریم (Brim) یا رفت(Raft) به شدت کاهش مییابد.
رایجترین دلیل، عدم ایجاد پیوند مناسب بین فیلامنت و سطح بستر چاپ است. فیلامنت به یک سطح بافتدار نیاز دارد تا به درستی بچسبد. مشکل دیگری که ممکن است رخ دهد، تنظیم نبودن بستر چاپ است. اگر بستر چاپ بهطور یکنواخت تنظیم نشده باشد، برخی نقاط آن ممکن است از نازل فاصله زیادی داشته باشند و اولین لایه به درستی اکسترود نشود.
یکی دیگر از عوامل مهم، ارتفاع نازل است که با گذشت زمان ممکن است تغییر کند و فاصله بین نازل و بستر افزایش یابد. در چنین شرایطی، به جای اینکه فیلامنت به بستر فشرده شود، بر روی آن کشیده میشود و مشکلاتی مانند تولید فیلامنت اسپاگتی ایجاد میکند.
راهحلهای مشکل نچسبیدن چاپ به بستر
- اضافه کردن بافت به سطح چاپ برای بهبود چسبندگی، میتوانید از موادی مانند چسب ماتیکی استفاده کنید که به راحتی با آب گرم قابل شستشو است. برای فیلامنتهایی مانند PLA، نوارهای مخصوص دکوراسیون نیز میتواند مفید باشد. همچنین برای بسترهای گرم تا دمای 40 درجه و بالاتر، نوارهای حرارتی مخصوص در بازار موجود است.
- تراز کردن بستر چاپ بسته به نوع پرینتر سهبعدی شما، فرآیند تراز کردن بستر ممکن است متفاوت باشد. برخی مدلها مانند Prusa از سیستم خودکار تراز بستر بهره میبرند، در حالی که دیگر مدلها مانند Ultimaker دارای راهنمای گامبهگام برای تنظیم بستر هستند. با مراجعه به دفترچه راهنمای پرینتر خود، مراحل صحیح تراز کردن را دنبال کنید.
- تنظیم ارتفاع نازل اگر نازل بیش از حد بالا باشد، فیلامنت نمیتواند به بستر بچسبد و اگر خیلی پایین باشد، نازل فیلامنت را خراشیده و چاپ را خراب میکند. با استفاده از گزینه Z-offset در تنظیمات پرینتر، ارتفاع نازل را به دقت تنظیم کنید.
- تمیز کردن بستر چاپ اگر از بسترهایی مانند شیشه استفاده میکنید، هر از چند گاهی آن را تمیز کنید. چربیهای اثر انگشت و لایههای اضافی چسب میتوانند باعث کاهش چسبندگی فیلامنت شوند.
- استفاده از چسبندگی بستر چاپ برخی مدلها به چسبندگی اضافی مانند بریم یا رفت نیاز دارند. این گزینهها را میتوانید در نرمافزار اسلایسر پیدا کنید. بریم، لایهای نازک از خطوط محیطی است که اطراف مدل شما چاپ میشود و پس از اتمام چاپ به راحتی میتوان آن را جدا کرد. رفت، لایهای ضخیمتر و محکمتر ایجاد میکند که زیر مدل شما چاپ شده و چاپ روی آن ادامه مییابد.
- اضافه کردن ساپورتها اگر مدل شما دارای قسمتهای پیچیده یا برآمده باشد، استفاده از ساپورتها میتواند به پایداری مدل در هنگام چاپ کمک کند.
3.2. مشکل افتادن ساپورتها در پرینت
از دلایل دیگری که منجر به خراب شدن چاپ های شما میشود، افتادن ساپورت ها در پرینت است. چاپ مدلهای پیچیده معمولاً نیاز ساپورت گذاری دارد (قبلا درباره ساپورت گذاری در پرینت سه بعدی مفصل صحبت کرده ایم). علیرغم دردسرهایی که در هنگام جداسازی ساپورت ها به وجود میآید، به عنوان یک بخش ضروری در مدلسازی شناخته میشوند. وظیفهی ساپورتها به سادگی پشتیبانی از قسمتهای آویزان مدل است، اما گاهی اوقات این ساپورتها شکست میخورند و مدل را بدون حمایت باقی میگذارند.
شما ممکن است در حین چاپ متوجه شوید که برخی از بخشهای ساختار ساپورت دچار ناپایداری، ترکخوردگی یا حتی ظاهر ضعیفی میشوند. این موضوع نه تنها به کیفیت ساپورتها مربوط میشود، بلکه میتواند به مدل اصلی آسیب بزند و مانع از چاپ صحیح آن شود.
دلایل اصلی خرابی ساپورتها چیست؟
ساپورتها ساختارهای پیچیدهای هستند و نرمافزارهای اسلایسر معمولاً گزینههای متعددی برای انتخاب نوع آنها ارائه میدهند. استفاده از تنظیمات پیشفرض ممکن است به موفقیت در چاپ کمک نکند. برای پشتیبانی بهتر از مدل، مهم است که نوع ساپورت را با توجه به نیازهای چاپ خود انتخاب کنید.
ساپورتهایی با طراحی خطوط و زیگزاگ به راحتی بعد از چاپ جدا میشوند، اما در حین فرآیند چاپ از استحکام کمتری برخوردارند. در حالی که ساپورتهای مثلثی و شبکهای استحکام بیشتری ارائه میدهند، اما جداسازی آنها ممکن است دشوارتر باشد.
به عنوان مثال، در یک ساختار پل با پایههای باریک، ساپورتها باید کار زیادی انجام دهند تا مدل را ثابت نگهدارند. اگر از ساپورتهای خطی استفاده کنید، احتمال حرکت مدل و شکستن ساپورتها در حین چاپ بالا میرود. در چنین حالتی، استفاده از ساختارهای رگی مانند شبکه بهتر خواهد بود.
برخی نرمافزارهای اسلایسر این امکان را میدهند که ساپورتها بدون چسبندگی به بستر چاپ، چاپ شوند. اگر اینگونه باشد، احتمال دارد که پایههای کوچک ساپورت به درستی به بستر نچسبند و در نتیجه، قدرت پشتیبانی کافی نداشته باشند.
راهکارهایی برای بهبود عملکرد ساپورتها و رفع مشکل خرابی ساپورت ها در پرینت سه بعدی
- انتخاب نوع مناسب ساپورت: نوع مدلی که قصد چاپ آن را دارید بررسی کنید. برای مدلهایی با آویزانهای بزرگ که با بستر تماس خوبی دارند، از ساپورتهای خطی یا زیگزاگ استفاده کنید. اگر مدل نیاز به ساپورتهای قویتری دارد، ساپورتهای شبکهای یا مثلثی گزینههای بهتری هستند.
- افزودن چسبندگی به بستر: اطمینان حاصل کنید که از نوعی چسبندگی به بستر مانند بریم استفاده کنید تا پایههای ساپورت به خوبی بچسبند.
- افزایش چگالی ساپورت: در صورت نیاز، میتوانید چگالی ساپورت را افزایش دهید. این کار باعث میشود که مدل شما بر روی ساختار دنجتری استراحت کند و کمتر تحت تأثیر حرکت مدل قرار بگیرد.
- ایجاد ساپورتهای درونمدل: برای ساپورتهایی که به شدت بلند هستند و احتمال شکستگی دارند، میتوانید با اضافه کردن یک بلوک کوتاه به عنوان بخشی از چاپ، پایه محکمی برای ساپورتها فراهم کنید.
- تغییر فیلامنت: اگر فیلامنت شما قدیمی یا بیکیفیت باشد، ممکن است در کیفیت ساپورتها تأثیر بگذارد. استفاده از فیلامنت تازه میتواند به بهبود کیفیت چاپ کمک کند.
- بررسی اتصالات: لرزش و تکانهای زیاد در چاپگر میتواند مشکلساز باشد. بررسی کنید که همهچیز محکم و منسجم باشد و در صورت لزوم مجدداً کالیبره کنید.
3. چاپها ظاهر بدی دارند- رفع مشکل بد پرینت شدن چاپها در پرینتر سه بعدی FDM
گاهی اوقات ممکن است شما ساعتها صرف چاپ یک جسم کرده باشید و چاپ بهطور کامل انجام شده باشد، اما نتیجه نهایی اصلاً رضایتبخش نباشد و ظاهر مدل چاپشده پر از ایراد باشد. این دست از مشکلات پرینت سه بعدی FDM میتواند دلایل متعددی داشته باشد از جمله:
- بهمریختگی در لایهی اول (First Layer is Messy)
- برآمدگی چاپ در پایین مدل (Elephant’s Foot)
- خم شدن لبههای چاپ (Warping)
- ناقص بودن یا بینظمی در اینفیل (Infill Looks Messy and Incomplete)
- وجود فاصله بین دیوارهی بیرونی و اینفیل
- دیده شدن اینفیل از سطح بیرونی
- ایجاد ترک در مدلهای بلند
- ناهماهنگی بین لایهها
- از دست رفتن برخی لایهها
- کج شدن مدل در حین چاپ
- افت کیفیت در قسمتهایی با آویزش زیاد (Messy Overhangs)
- زبری سطح زیر ساپورتها
- ضعف ساختاری یا مدلهای ناقص (Non-Manifold Edges)
- چاپ نشدن جزئیات ظریف
- ایجاد موج و لرزش در سطح چاپ (Ringing)
- وجود خطوط مورب روی مدل
- چاپ رشتهای و آویزان (Over-Extrusion)
- لایهها بیش از حد نازک یا ضعیف (Under-Extrusion)
- ذوب شدن یا تغییر شکل مدل
- وجود حفره و فرورفتگی در لایهی بالایی (Pillowing)
- وجود رشتههای تارمانند روی سطح مدل (Stringing)
- از بین رفتن دقت ابعادی مدل
- جابجایی در برخی قسمتهای مدل
- بینظمی در بخشهای پلزنی (Messy Bridges)
که در ادامه تک به تک آنها را بررسی خواهیم کرد. قبل از شروع این بخش، باید بگوییم این بخش کمی طولانیست، پس اگر وقت کافی دارید و میخواهید با حوصله مشکلات پرینت سه بعدی تان را ریشهیابی کنید، با ما همراه باشید. اما اگر فعلاً با هیچیک از این موارد روبهرو نیستید، میتوانید این بخش را رد کرده و سراغ ادامهی مقاله بروید.
1.3. بهمریختگی لایهی اول (First Layer is Messy)
لایهی اول در پرینت سهبعدی مثل پایهی ساختمان است؛ اگر خوب و دقیق چاپ نشود، ممکن است کل مدل شما دچار مشکل شود. گاهی لایهی اول به درستی به صفحه نمیچسبد، یا خطوط اکسترود شده کج و نامرتب هستند، یا حتی جزئیات ظریف در این بخش به صورت تار و بیکیفیت ظاهر میشوند. همهی اینها نشانهی خوبی نیستند و میتوانند به ظاهر نهایی مدل آسیب بزنند.
دلایل بهم ریختگی لایه اول در پرینت سه بعدی FDM:
- تنظیم نبودن ارتفاع نازل و سطح چاپ: اگر نازل خیلی دور از سطح باشد، لایهی اول نمیچسبد و خطوط ناهماهنگ میشوند. اگر نازل خیلی نزدیک باشد، مواد بیش از حد فشرده میشوند و گلوله یا خطهای نامنظم ایجاد میشود.
- دمای زیاد بستر چاپ: در برخی موارد، دمای بیش از حد باعث از بین رفتن جزئیات ظریف در لایهی اول میشود.
راهحلهای پیشنهادی رفع مشکل بهم ریختگی لایه اول در چاپ سه بعدی FDM:
- کالیبرهکردن بستر چاپ (Level the Print Bed)
هر پرینتر روش خاص خود را برای تنظیم بستر دارد. برخی مدلها مثل Prusa به سیستم خودکار مجهز هستند، در حالیکه برندهایی مثل Ultimaker یک راهنمای مرحلهبهمرحله دارند. مطمئن شوید سطح چاپ در همهی نقاط یکنواخت و همسطح است. - کاهش دمای بستر چاپ (Lower Bed Temperature)
اگر احساس میکنید دمای زیاد باعث پخش شدن یا تار شدن جزئیات شده، دمای بستر را در بازههای ۵ درجهای کم کنید تا به نقطهی تعادل برسید؛ جایی که چسبندگی خوب حفظ شود و جزئیات واضح بمانند.
2.3. بیرونزدگی پایهی مدل (Elephant’s Foot)
گاهی اوقات وقتی مدل سهبعدی از صفحهی ساخت جدا میشود، متوجه میشوید که بخش زیرین آن کمی به بیرون خم شده؛ انگار پایهی مدل پف کرده یا حالت “پای فیل” به خودش گرفته است. این مشکل نهتنها از نظر زیباییشناسی خوشایند نیست، بلکه میتواند روی اندازه و تناسب دقیق مدل هم تأثیر منفی بگذارد.
دلایل بیرون زدگی پایهی مدل در پرینت سه بعدی FDM
- فشار وزن لایههای بالایی روی لایههای اولیهی هنوز نرم
اگر لایههای ابتدایی هنوز به خوبی خنک و سفت نشده باشند، وزن ساختار بالا باعث لهشدگی و بیرونزدگی آنها میشود؛ مخصوصاً زمانی که از صفحهی گرمشونده استفاده میکنید. - ناهمواری یا نزدیکی بیش از حد نازل به سطح چاپ
اگر نازل خیلی به صفحه نزدیک باشد، فیلامنت فشرده شده و به اطراف پخش میشود که این هم میتواند ظاهر مدل را خراب کند.
راهحلهای پیشنهادی:
- متعادلسازی دمای بستر و سرعت فن (Balance Bed Temp & Cooling):
دمای بستر را به آرامی (در گامهای ۵ درجهای) کاهش دهید تا لایههای ابتدایی سریعتر سفت شوند و تحمل بار بالایی را داشته باشند. ولی حواستان باشد که سرمای بیش از حد میتواند منجر به پیچخوردگی (Warping) شود. - کالیبرهکردن بستر چاپ (Level the Print Bed):
همیشه یکی از اولین قدمها در رفع چنین مشکلاتی، بررسی همسطح بودن بستر چاپ است. پرینت یک مکعب کالیبراسیون کوچک میتواند نشان دهد که آیا نازل به طور یکنواخت فیلامنت را توزیع میکند یا نه. - بالا بردن اندک ارتفاع نازل (Raise the Nozzle Slightly):
گاهی فقط کافیست نازل را مقدار بسیار کمی از سطح فاصله دهید تا فیلامنت کمتر فشرده شود و پای فیل ایجاد نشود. البته حواستان باشد که خیلی بالا نرود تا چسبندگی از بین نرود. - ایجاد شیب در قسمت پایین مدل (Chamfer the Model Base):
اگر به فایل اصلی مدل دسترسی دارید، میتوانید در طراحی، پایهی مدل را با یک شیب ملایم ۵ میلیمتری با زاویهی ۴۵ درجه در بخش پایینی طراحی کنید. این کار نهتنها ظاهر مدل را حرفهایتر میکند، بلکه به چسبندگی بهتر لایههای ابتدایی به صفحهی ساخت هم کمک خواهد کرد.
3.3. خم شدن لبههای مدل (Warping)
یکی از مشکلات رایج پرینت سه بعدی، خم شدن یا بالا آمدن لبههای مدل از بستر چاپ است؛ مخصوصاً در مدلهایی با سطح مقطع بزرگ. این اتفاق نه تنها باعث جدا شدن مدل از بستر میشود، بلکه گاهی باعث ایجاد ترکهای افقی در لایههای بالاتر نیز میگردد.
علتهای احتمالی خم شدن لبههای مدل:
- انقباض سریع پلاستیک در حین خنک شدن
وقتی پلاستیک ذوب شده (مثل ABS یا PLA) خیلی سریع سرد شود، بهطور طبیعی دچار انقباض میشود. این انقباض، تنشهایی ایجاد میکند که باعث بالا آمدن لبهها از بستر میشود.
راهحلهای پیشنهادی برای مشکل Warping یا خم شدن لبه مدل در پرینت سه بعدی FDM:
-
استفاده از بستر گرمشونده (Heated Bed)
بهترین و سادهترین راه برای مقابله با پیچخوردگی، استفاده از بستر گرم با دمای مناسب است. دمای بستر باید کمی پایینتر از دمای ذوب پلاستیک تنظیم شود (نقطهی گذار شیشهای). این دما معمولاً روی جعبه یا رول فیلامنت درج شده. -
استفاده از چسب یا ماده چسبنده روی بستر
اگر با وجود بستر گرم باز هم لبهها بلند میشوند، میتوانید مقدار کمی چسب ماتیکی یا اسلوری مخصوص را به صورت یکنواخت روی سطح بمالید تا چسبندگی افزایش پیدا کند. -
تغییر نوع بستر چاپ به مدلهای چسبندهتر
بعضی بسترها مثل PEI (که توسط پرینترهای Prusa استفاده میشود) بدون نیاز به چسب، چسبندگی خوبی دارند. یا مثلاً بسترهای سوراخدار در پرینترهای Zortrax که مدل عملاً به آن میچسبد. -
کالیبره کردن دقیق سطح چاپ (Leveling)
یک سطح چاپ ناصاف یا ارتفاع نامناسب نازل از بستر هم میتواند به بالا آمدن لبهها منجر شود. کالیبراسیون دقیق را طبق دستورالعمل پرینتر انجام دهید. -
افزایش سطح تماس با بستر (Raft / Brim)
استفاده از گزینههایی مانند raft یا brim در نرمافزار برش (slicer) باعث افزایش چسبندگی اولیه و کاهش احتمال Warping میشود. -
تنظیمات پیشرفته دما و فن خنککننده
اگر هیچکدام جواب نداد، به سراغ تنظیمات پیشرفته بروید. دمای بستر را در گامهای ۵ درجهای بالا ببرید. همچنین زمان فعال شدن فن را کمی عقب بیندازید (مثلاً از ۰.۵mm به ۰.۷۵mm) تا لایههای ابتدایی فرصت بیشتری برای خنک شدن طبیعی داشته باشند.
4.3.ساختار داخلی مدل ناقص یا بههمریخته است – ناقص بودن یا بینظمی در اینفیل (Infill Looks Messy and Incomplete)
در برخی موارد، ساختار داخلی مدل (Infill) بهدرستی شکل نمیگیرد و بخشهایی از آن ناقص، سست یا نامنظم دیده میشود. این مشکل میتواند باعث کاهش استحکام مدل و کیفیت نهایی چاپ شود.
دلایل احتمالی مشکل در infill:
-
تنظیمات نامناسب در نرمافزار برش (Slicer):
یکی از دلایل اصلی این مشکل، انتخاب چگالی یا الگوی نامناسب برای Infill در نرمافزار برش است. چگالی پایین یا استفاده از الگویی که برای مدل انتخابشده مناسب نیست، میتواند موجب عدم شکلگیری صحیح ساختار داخلی شود. -
انسداد جزئی در نازل:
در صورتی که نازل بهصورت جزئی مسدود شده باشد، جریان فیلامنت برای بخشهای داخلی که به دقت بیشتری نیاز دارند دچار اختلال شده و Infill بهدرستی چاپ نمیشود. این مشکل معمولاً در دیوارههای بیرونی ظاهر نمیشود زیرا برای آنها فیلامنت بیشتری عبور داده میشود.
راهحلهای پیشنهادی برای رفع ناقصی یا بی نظمی infill:
-
بررسی و تنظیم چگالی Infill:
در نرمافزار برش، مقدار چگالی Infill را بررسی کرده و در صورت نیاز افزایش دهید. مقدار پیشنهادی برای اکثر چاپها حدود ۲۰ درصد است. برای مدلهای بزرگتر یا مواردی که استحکام بالاتری نیاز دارند، میتوان این مقدار را افزایش داد. -
کاهش سرعت چاپ Infill:
کاهش سرعت چاپ بخش داخلی میتواند به بهبود دقت و یکنواختی ساختار کمک کند. سرعت بالا در چاپ Infill ممکن است موجب گسستگی یا ضعف در اتصال لایهها شود. -
تغییر الگوی Infill:
بیشتر نرمافزارهای برش امکان انتخاب بین الگوهای مختلف مانند شبکهای (Grid)، مثلثی، لانهزنبوری (Honeycomb) و غیره را فراهم میکنند. در صورت بروز مشکل، تغییر الگو ممکن است منجر به بهبود کیفیت ساختار داخلی شود. -
بررسی نازل از نظر انسداد:
در صورت وجود هرگونه اختلال در جریان فیلامنت، نازل را بررسی و در صورت نیاز تمیز یا تعویض کنید. حتی انسداد جزئی میتواند بر عملکرد چاپ بخشهای داخلی تأثیر منفی بگذارد.
5.3. ایجاد فاصله بین ساختار داخلی(infill) و دیوارههای بیرونی مدل
وجود فاصله بین دیوارهی بیرونی و اینفیل یکی از رایج ترین مشکلات پرینت سه بعدی است. در برخی پرینتها، بهویژه زمانی که به سطح بالایی یا پایینی مدل نگاه میشود، ممکن است شکاف یا فاصلهای بین الگوی داخلی (Infill) و دیوارهی بیرونی (Perimeter) مشاهده شود. این مشکل هم بر زیبایی ظاهری مدل تأثیر منفی دارد و هم میتواند موجب کاهش یکپارچگی و استحکام ساختار شود.
دلایل به وجود آمدن این مشکل:
-
تنظیم نامناسب همپوشانی Infill با دیوارههای بیرونی (Infill Overlap):
شایعترین دلیل ایجاد این شکاف، عدم فعالسازی یا پایین بودن مقدار همپوشانی Infill با دیوارهها در نرمافزار برش است. اگر مقدار همپوشانی صفر یا بسیار پایین باشد، دستور چاپ به گونهای صادر میشود که بخش داخلی و دیوارهها با یکدیگر تماسی نداشته باشند. -
ترتیب نامناسب چاپ Infill و دیوارهها:
در برخی نرمافزارها، ابتدا دیوارهها و سپس Infill چاپ میشود. این ترتیب ممکن است در برخی شرایط منجر به عدم اتصال مناسب این دو بخش شود؛ بهویژه در چاپهایی با دیوارههای نازک. -
دمای ناکافی نازل در هنگام کار با مواد خاص:
برخی مواد پیشرفته مانند XT-CF20 که دارای الیاف کربن هستند، رفتار متفاوتی نسبت به مواد رایجی مانند PLA و ABS دارند. این مواد نیازمند دمای بیشتری برای اطمینان از پیوستگی مناسب هستند. -
سرعت بالای چاپ:
چاپ با سرعت زیاد میتواند دقت در اتصال بخشهای مختلف مدل را کاهش دهد، بهویژه زمانی که کالیبراسیون دستگاه کاملاً دقیق نباشد.
راهحلهای رفع مشکل وجود فاصله بین دیوارهی بیرونی و اینفیل:
-
افزایش مقدار همپوشانی Infill:
در تنظیمات نرمافزار برش، گزینهی مربوط به Infill Overlap را پیدا کرده و مقدار آن را افزایش دهید. برای مثال در نرمافزار Cura مقدار پیشفرض ۱۵٪ است که میتوان آن را تا ۳۰٪ افزایش داد. در نرمافزارهایی مانند Simplify3D نیز این گزینه معمولاً در مسیر:Edit Process Settings > Infill > Outline Overlap
قابل تنظیم است. توجه داشته باشید که مقدار همپوشانی باید کمتر از ۵۰٪ باقی بماند تا تأثیر منفی بر ظاهر دیوارههای خارجی ایجاد نکند. -
تغییر ترتیب چاپ Infill و دیوارهها:
در صورتی که مشکل پابرجاست، میتوان ترتیب چاپ را به گونهای تنظیم کرد که ابتدا Infill و سپس دیوارهها چاپ شوند. برای مثال در Cura، گزینهای با عنوان “Infill prints after perimeters” وجود دارد که میتوان آن را غیرفعال کرد. -
افزایش دمای نازل در هنگام استفاده از مواد خاص:
برای برخی فیلامنتهای خاص، افزایش دمای نازل به میزان ۵ تا ۱۰ درجه سانتیگراد میتواند منجر به بهبود چسبندگی بین بخشهای مختلف مدل شود. -
کاهش سرعت چاپ لایههای بالایی:
اگرچه چاپ با سرعت بالا زمان را کاهش میدهد، اما در صورت مشاهده شکافها، بهویژه در لایههای بالایی، کاهش سرعت چاپ این لایهها میتواند به حل مشکل کمک کند.
6.3.قابل مشاهده بودن ساختار داخلی (Infill) از روی سطح بیرونی مدل
یکی از مشکلات پرینت سه بعدی FDM این است که در برخی پرینتها، با وجود ظاهر کلی مناسب، خطوط یا الگوهایی از ساختار داخلی (Infill) از میان دیوارههای بیرونی قابل مشاهده است. این پدیده که گاهی با عنوان «شبحزدگی» (Ghosting) نیز شناخته میشود، میتواند جلوهی ظاهری مدل را تحت تأثیر قرار دهد.
دلایل دیده شدن infill ها از روی سطح بیرونی مدل در پرینت سه بعدی FDM:
-
همپوشانی ساختار داخلی با دیواره بیرونی:
رایجترین دلیل این مشکل، نفوذ الگوی داخلی به مسیر چاپ دیوارههای خارجی است؛ بهویژه در چاپهایی با دیواره نازک. اگرچه این همپوشانی برای استحکام و چسبندگی بین دیوارهها و ساختار داخلی ضروری است، اما ممکن است ظاهری نامطلوب ایجاد کند. -
تنظیم نامناسب ضخامت دیواره نسبت به قطر نازل:
در صورتی که ضخامت دیواره (Wall Thickness) با اندازه نازل هماهنگ نباشد، احتمال بروز این مشکل افزایش مییابد. بهطور معمول ضخامت دیواره باید مضربی از قطر نازل باشد (برای مثال، برای نازل ۰٫۴ میلیمتری، ضخامتهای مناسب میتوانند ۰٫۸ یا ۱٫۲ میلیمتر باشند). -
کالیبراسیون نادرست دستگاه:
در مواردی مشاهده میشود که اثر شبحزدگی تنها در یک سمت مدل نمایان است. این میتواند نشاندهندهی نیاز به تنظیم مجدد سطح چاپ یا کالیبراسیون کلی دستگاه باشد.
راهحلهای پیشنهادی برای رفع این مشکل:
-
بررسی و اصلاح ضخامت دیواره (Shell Thickness):
اطمینان حاصل کنید که مقدار انتخابشده برای ضخامت دیواره، مضربی از قطر نازل است. برای مثال، در صورت استفاده از نازل ۰٫۴ میلیمتری، ضخامتهایی مانند ۰٫۸ یا ۱٫۲ میلیمتر مناسب هستند. -
افزایش ضخامت دیوارهها:
سادهترین راهحل، افزایش ضخامت دیوارهها است. با دو برابر کردن ضخامت فعلی، میتوان همپوشانی ناخواستهی Infill را پنهان کرده و ظاهر بیرونی را بهبود بخشید. -
تنظیم ترتیب چاپ Infill و دیوارهها:
در بسیاری از نرمافزارهای برش میتوان گزینهی «چاپ Infill پس از دیوارهها» (Infill prints after perimeters) را فعال کرد.-
در Cura، این گزینه در تنظیمات پیشرفته و بخش Infill قرار دارد.
-
در Simplify3D، از مسیر:
Edit Process Settings > Layer > Outline Direction > Outside-in
میتوان ترتیب چاپ را تغییر داد.
-
-
بررسی پلتفرم چاپ:
اگر مشکل تنها در بخشی از مدل دیده میشود، احتمالاً دستگاه بهدرستی کالیبره نشده است. در این صورت، لازم است فرآیند کالیبراسیون مجدد اجرا شود. -
استفاده هدفمند از ترتیب چاپ داخلی و خارجی:
اگر ظاهر سطح مدل اهمیت بیشتری نسبت به استحکام دارد، چاپ از بیرون به داخل (Outside-in) گزینهی بهتری است. اما در مواردی که استحکام ساختار حیاتی است، توصیه میشود چاپ را از داخل به بیرون (Inside-out) انجام داده و ضخامت دیواره را نیز افزایش دهید تا اتصال مناسب بین Infill و دیوارهها حفظ شود.
7.3.ایجاد ترک در قطعات بلند پرینت شده
در پرینت قطعات بلند، گاهی ترکهایی در دیوارهها و مخصوصاً در نواحی بالاتر مدل ظاهر میشود. این مشکل معمولاً در قطعات بزرگتر بروز میکند و اغلب در زمانی که کاربر حضور ندارد، آشکار میشود.
علت ایجاد ترک در مدلهای پرینت سه بعدی FDM:
در لایههای بالاتر مدل، خنک شدن ماده سریعتر انجام میگیرد. گرمای ناشی از بستر گرمشونده به نواحی فوقانی نمیرسد و در نتیجه، چسبندگی لایهها در این بخشها کاهش مییابد. این کاهش چسبندگی میتواند منجر به تشکیل ترک در دیوارههای مدل شود.
راهحلهای پیشنهادی برای رفع ترک در قطعات بلند:
- افزایش دمای نازل (Hotend):
افزایش ۱۰ درجهای دمای نازل میتواند باعث بهبود چسبندگی بین لایهها شود. حتماً دمای پیشنهادی روی جعبه فیلامنت را بررسی کرده و تنظیمات دما را در همان بازه نگه دارید. - تنظیم جهت و سرعت فن خنککننده:
بررسی کنید که فنها روشن باشند و جریان هوا به درستی به سمت مدل هدایت شود. در صورتی که فنها فعال هستند، کاهش سرعت آنها میتواند از خنک شدن سریع و ایجاد ترک جلوگیری کند. این اقدام به بهبود اتصال بین لایهها کمک خواهد کرد.
مشکلات پرینتر سه بعدی SLA
با ورود به دنیای پرینت سه بعدی رزینی، مجموعهای از چالشهای جدید و متفاوت در مقایسه با فناوری FDM پیش روی کاربران قرار میگیرد. در فناوری SLA، به دلیل ماهیت حساس فرآیند پخت رزین و نقش حیاتی نور، دقت در تنظیمات و شرایط محیطی اهمیت دوچندانی دارد. در ادامه به بررسی رایجترین و مهمترین مشکلات پرینت سه بعدی SLA و راهکارهای عملی برای رفع آنها میپردازیم.
2.1.رفع مشکل چاپ نکردن پرینتر سه بعدی در پرینت سه بعدی SLA
در فناوری پرینت سه بعدی رزینی SLA (استریولیتوگرافی)، برخلاف چاپ FDM که از فیلامنت استفاده میکند، چاپ با استفاده از رزین مایع و تابش نور لیزر یا UV انجام میشود. گاهی ممکن است پس از ساخت مدل سه بعدی با وجود اینکه مدل سه بعدی به درستی در نرمافزار اسلایسر پیکربندی شده، اما پرینتر SLA شما شروع به چاپ نمیکند یا فرایند چاپ ناتمام باقی میماند. مشکلات رایجی مانند عدم چسبندگی لایه اول به پلتفرم ساخت، شکست لایهها، یا عدم تابش مناسب نور میتواند منجر به توقف چاپ شود. در این بخش، به بررسی علل رایج و راهکارهای رفع مشکل چاپ نکردن پرینتر سه بعدی SLA خواهیم پرداخت. به یاد داشته باشید که چاپ رزین همواره با چالش همراه بوده، به همین منظور کمک گرفتن از افراد متخصص پرینت سه بعدی رزینی میتواند کمک بسزایی در پروژه هایتان کند.
1.2.1.مشکل پایین بودن دمای رزین در پرینت سه بعدی رزینی
همانند برخی از فیلامنتهای پرینتر سه بعدی FDM، دمای محیط نقش مهمی در فرآیند پخت رزین در پرینت سه بعدی رزینی دارد. اگر دمای رزین بیش از حد پایین باشد، احتمال اینکه به درستی پخته نشود بسیار زیاد است. حتی اگر پخت شود، نتیجه ممکن است ناپایدار و ناهماهنگ باشد که باعث ایجاد چاپهای ناقص و چسبندگی ضعیف به صفحه ساخت خواهد شد.
علت دقیق این مشکل هنوز بهطور گسترده در دسترس نیست، اما تجربه نشان داده است که دمای رزین و محیط چاپ اگر به اندازه کافی گرم نباشند، احتمال شکست چاپهای SLA بالا میرود. معمولاً دمای ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد برای برخی از رزینها ضروری است تا فرآیند چاپ به درستی انجام شود.
راه حل های رفع مشکل پایین بودن دمای رزین و سرد بودن رزین
- انتقال پرینتر به اتاق گرمتر: اگر در یک محیط سرد زندگی میکنید، انتقال پرینتر به یک اتاق گرمتر و نزدیک به منبع گرما میتواند کمک کند تا دمای محیط به محدوده مناسب برسد و رزین به درستی پخته شود.
- سرمایهگذاری در یک راهحل گرمایشی برای محفظه پرینتر: راهحلهای اختصاصی کمی برای گرم کردن پرینترهای SLA وجود دارد، اما برخی کاربران از سیستمهای گرمایشی کوچک و ساده مانند تجهیزات انکوباتورهای خانگی استفاده میکنند. کیتهای گرمایشی شامل هیتر، فن، ترموستات و منبع تغذیه با هزینه حدود ۵۰ دلار موجود است که میتواند به تنظیم دمای محفظه چاپ کمک کند.
2.2.1. بالا بودن سرعت چاپ
در فرآیند چاپ سه بعدی SLA، یک منبع نور UV (معمولاً لیزر) رزین فوتوپلیمر را سخت میکند. همانطور که فیلمهای عکاسی نیاز به نوردهی کافی برای ثبت تصویر دارند، رزین نیز باید به میزان مناسبی در معرض نور UV قرار گیرد تا به درستی سخت شود.
اگر لیزر به سرعت حرکت کند یا توان لیزر کافی نباشد (که در ادامه به آن اشاره میکنیم)، ممکن است رزین بهطور کامل سخت نشود. این مسئله منجر به ایجاد مشکل در چاپ سه بعدی و چاپهای ضعیف و ناپایدار میشود که نمیتوانند در برابر نیروی جدا شدن از پلتفرم مقاومت کنند و یا بهطور کلی هیچ چاپی ایجاد نمیشود.
بسته به نوع پرینتر SLA که استفاده میکنید، ممکن است امکان کاهش سرعت چاپ در تنظیمات نرمافزار اسلایسر وجود داشته باشد. کاهش سرعت چاپ میتواند ایرادات پرینت سه بعدی ضعیف یا عدم چاپ را برطرف کند. با این حال، پیشنهاد میکنیم قبل از هر چیز دمای رزین را بررسی کنید، زیرا در بسیاری از مواقع، مشکلاتی که کاربران با آن مواجه میشوند با گرمتر کردن رزین حل میشوند و این میتواند علت اصلی مشکل شما باشد.
3.2.1.لیزر با توان پایین
همانطور که چاپ با سرعت زیاد میتواند منجر به عدم قرارگیری کافی رزین در معرض نور شود، استفاده از لیزری با توان پایین نیز به همین شکل عمل میکند و سبب ایجاد ایرادات چاپ سه بعدی رزینی میشود.
اگر توان لیزر شما پایین باشد، انرژی کافی برای پلیمریزه کردن رزین فراهم نمیشود. درست مانند زمانی که لیزر خیلی سریع مدل را ردیابی میکند و رزین به اندازه کافی سخت نمیشود، یک لیزر کمقدرت نیز همین نتیجه را در پی دارد.
برای حل این مشکل پرینت سه بعدی، اگر تنظیمات پرینتر شما اجازه میدهد (مانند پرینتر Peopoly Moai)، میتوانید توان لیزر را به تدریج و با مقادیر کوچک افزایش دهید تا نقطه بهینه برای میزان نوردهی به رزین و سرعت چاپ فعلی خود را پیدا کنید.
توجه: ممکن است وسوسه شوید که اگر چاپها به خوبی انجام نمیشوند، توان لیزر را به شدت افزایش دهید، اما این راهکار باید در آخرین اولویت شما باشد. افزایش بیش از حد توان لیزر میتواند باعث ایجاد پدیدهای به نام «بلومینگ (blooming) در پرینت سه بعدی» شود که به دلیل نوردهی بیش از حد، نواحی اطراف نقطهای که باید سخت شود نیز تحت تأثیر قرار میگیرند و در نتیجه، سطح چاپ بههمریخته و نامرتب و ایجاد مشکلات پرینت سه بعدی خواهد شد. همچنین ممکن است لایهی داخلی مخزن رزین آسیب ببیند. رزینهای مختلف ممکن است به توان لیزری متفاوتی نیاز داشته باشند، اما تا زمانی که تنظیمات پیشنهادی از سوی سازنده رزین یا پرینتر ندارید، بهتر است در تغییر توان لیزر احتیاط کنید.
انجام اقداماتی که تا اینجای کار در راهنمای جامع مشکلات پرینت سه بعدی بیان شده تا حد زیادی به شما در رفع ایرادات پرینت سه بعدی تان کمک خواهد کرد اما اگر همچنان چاپ های شما با مشکل رو به رو است شاید بهتر باشد با متخصصان پرینت سه بعدی در این زمینه مشورت کنید.
2.2.رفع مشکل خرابی چاپ ها در پرینت سه بعدی رزینی SLA
ممکن است در فرآیند چاپ با چالشهایی روبرو شوید که منجر به خرابی چاپهای شما میشود. از عدم چسبندگی صحیح لایهها تا مشکلات مربوط به زمان خشک شدن و نور UV، عواملی وجود دارند که میتوانند کیفیت نهایی چاپ را تحت تأثیر قرار دهند. در این بخش، به بررسی مشکلات رایج خرابی چاپها در پرینت سهبعدی SLA و ارائه راهکارهایی برای رفع آنها خواهیم پرداخت. با شناخت بهتر این مشکلات پرینت سه بعدی و روشهای حل آنها، میتوانید کیفیت و دقت چاپهای خود را به طرز چشمگیری بهبود ببخشید.
1.2.2.مشکل نچسبیدن پرینتها به صفحه چاپ
یکی از مشکلات پرینت سه بعدی SLA که ممکن است با آن مواجه شوید، نچسبیدن مدل به صفحه چاپ است. ممکن است پایههای ساپورت به درستی به صفحه چاپ نچسبند، به طور کامل جدا شوند یا حتی در داخل مخزن رزین شناور بمانند.
دلایل نچسبیدن پرینت ها به صفحه چاپ
عوامل متعددی میتوانند باعث بروز این مشکل شوند. اولین احتمال این است که نیروی مکش ایجاد شده در طول فرآیند جداسازی لایهها از مخزن رزین بیش از حد توان پرینتر شما باشد. در پرینترهای SLA با مکانیزم “bottom-up”، نیروی مکش هر بار که صفحه چاپ از کف مخزن جدا میشود و به موقعیت جدیدی میرود، ایجاد میشود. با استفاده از چند راهکار ساده میتوان این نیرو را کاهش داده یا به حداقل رساند.
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در نچسبیدن پرینت ها به صفحه چاپ، آماده نبودن صفحه چاپ است. برای پرینترهای SLA که با صفحه فلزی صاف کار میکنند، چسبندگی رزین بهتر خواهد بود اگر سطح صفحه کمی زبر یا بافتدار باشد. همچنین، ممکن است لایههای موجود در مخزن رزین به دلیل پدیده “شبحسازی” مانع از تنظیم صحیح رزین توسط لیزر شوند.
عامل دیگری که میتواند باعث ایجاد این مشکل شود، دمای ناکافی رزین است. در صورتی که رزین به دمای مناسب نرسیده باشد، ممکن است به خوبی تنظیم نشود و در نتیجه به درستی به صفحه چاپ نچسبد.
راهکارهای رفع مشکل نچسبیدن پرینتها به صفحه چاپ
- تغییر موقعیت پرینت: اگر پرینتر شما از مکانیزم “tilting resin vat” (مخزن شیبدار) استفاده میکند ( مانند پرینتر سه بعدی Saturn ۴ Ultra، که در مقاله راهنمای خرید پرینترSaturn ۴ Ultra به طور مفصل تر درباره این ویژگی اش توضیح دادیم) نیروی مکش در برخی نواحی صفحه چاپ بیشتر است. با تغییر موقعیت مدل در نواحی با نیروی کمتر، میتوانید چسبندگی بهتر و فشار کمتری روی قطعات بلند یا پشتیبانیهای ضعیف ایجاد کنید.
- تراز کردن مخزن رزین: در برخی از پرینترها، امکان تراز کردن دستی یا خودکار مخزن یا صفحه وجود دارد. اگر تنها بخشی از پرینت به صفحه چاپ میچسبد، ممکن است بخشی از صفحه چاپ به درستی با لایه رابط در مخزن تنظیم نشده باشد. میتوانید با انجام درست تنظیمات پرینتر سه بعدی از بروز این قبیل مشکلات پرینت سه بعدی جلوگیری کنید.
- کنترل دما: اگر رزین بیش از حد سرد باشد، ممکن است تنظیم نشود و به درستی به صفحه چاپ نچسبد. بهتر است دمای رزین و محفظه چاپ را بهبود دهید، مثلاً با قرار دادن پرینتر در محیطی گرمتر.
- بررسی لایه رابط مخزن رزین: لایههای رابط در مخازن رزین، مانند لایههای ژل مانند PDMS، به مرور زمان دچار سایش میشوند و ممکن است کیفیت چاپ را کاهش دهند. در این موارد، میتوانید لایه رابط را تعویض کنید یا به جایگزینی مخزن رزین فکر کنید.
- فیلتر کردن رزین: بعد از هر چاپ، بررسی کنید که هیچ قطعه سفت شدهای از رزین در مخزن باقی نمانده باشد، زیرا این ذرات میتوانند در فرآیند تنظیم لیزر دخالت کنند.
- مخلوط کردن رزین: اگر رزین را برای مدتی بدون استفاده رها کردهاید، ممکن است رنگدانههای سنگین آن تهنشین شده باشند. قبل از چاپ مجدد، رزین را به خوبی مخلوط کنید.
- سنباده زدن صفحه چاپ: در برخی مواقع، صفحه چاپ پرینترهای SLA بیش از حد صاف است. میتوانید با استفاده از یک سنباده با دانه متوسط، سطح صفحه را کمی زبر کنید تا چسبندگی بهتری ایجاد شود.
2.2.2. مشکل جدا یا جا به جا شدن بخشی از پرینت یا ساپورتها در پرینت سه بعدی SLA
در طول فرآیند پرینت، ممکن است بخشی از رزین سختشده جابهجا یا کاملاً جدا شود و این موضوع باعث خراب شدن سایر بخشهای پرینت شود. دلیل اصلی این اتفاق معمولاً نیروهای موجود در مخزن رزین است که باعث این ناپایداری میشوند.
یکی از دلایل رایج این نوع مشکلات چاپ سه بعدی، ممکن است قرارگیری نامناسب مدل باشد. این قرارگیری باعث میشود که مدل نتواند نیروهای ناشی از جدا شدن لایهها (peel force) را تحمل کند و در نتیجه ساپورتها یا بخشهایی از مدل از هم جدا شوند. چنین حرکاتی باعث میشوند لایههای بعدی به جای شکلگیری روی مدل، روی سطح مخزن رزین ایجاد شوند که در نهایت دو مشکل همزمان رخ میدهد.
علاوه بر این، ممکن است مشکل از ضعف در ساختار ساپورتها باشد یا سطح مقطع بزرگ مدل باعث بروز نیروی زیادی در هنگام جدا شدن لایهها شود. اگر مدل شما توخالی است و حفرههای مناسبی برای تخلیه رزین اضافه نکردهاید، این موضوع میتواند به اصطلاح “انفجار” در حین پرینت منجر شود، هرچند این اصطلاح به آن اندازه که به نظر میرسد نگرانکننده نیست.
راهکارهای رفع مشکل جدا یا جا به جا شدم بخشی از پرینت یا ساپورت در پرینت سه بعدی رزینی SLA
- پرینتهای بزرگ را توخالی کنید
برای مدلهایی با سطح مقطع بزرگ، بهتر است آنها را توخالی کرده و از حفرههای تخلیه استفاده کنید. این کار باعث میشود که نیروی جدا شدن لایهها به حداقل برسد و احتمال آسیبدیدن پرینت کاهش یابد. بدون وجود این حفرهها، رزین داخل مدل گیر میافتد که هم هدررفت هزینه دارد و هم هدف توخالی کردن مدل را بیاثر میکند.
- تقویت ساپورتها
اگر مدل شما به درستی قرار گرفته اما هنوز نیروی جدا شدن لایهها مشکلساز است، باید ساپورتهای خود را تقویت کرده و مانع بروز مشکلات چاپ سه بعدی شوید. میتوانید ضخامت نقطه اتصال ساپورتها به مدل را اندکی افزایش دهید یا بین ساپورتها اتصالات اضافی قرار دهید. همچنین میتوانید تعداد ساپورتها را بیشتر کنید، البته این کار پس از پایان پرینت، فرآیند تمیزکاری بیشتری به دنبال خواهد داشت.
- پلتفرم پرینت را بررسی کنید
ممکن است پلتفرم پرینت به درستی ثابت نشده باشد. کوچکترین ناپایداری یا جابهجایی در پلتفرم باعث عدم همترازی لایهها و جدا شدن آنها از هم میشود. بررسی کنید که پلتفرم کاملاً محکم و پایدار باشد.
- مجدداً مدل را جهتدهی کنید
یکی از راهکارهای مهم برای بهبود کیفیت پرینت، جهتدهی بهتر مدل است. این کار میتواند علاوه بر بهبود کیفیت، از بروز تنشهای زیاد در مخزن رزین جلوگیری کند و احتمال موفقیت پرینت را افزایش دهد.
- موقعیتدهی
اگر پرینتر شما دارای مکانیزم جدا کردن لایههاست، بهتر است مدل را در ناحیهای از پلتفرم قرار دهید که نیروهای کمتری به آن وارد شود.
- پشتیبانی از برآمدگیها
مانند پرینت FDM، در پرینت SLA نیز برای چاپ موفقیتآمیز برآمدگیهای شدید به ساپورت نیاز است. با زاویهدار کردن مدل میتوانید نیاز به ساپورت را کاهش دهید.
- نقاط مینیمم
نقاطی که به صورت جدا از بدنه مدل شروع به پرینت میکنند، نیاز به ساپورت دارند. میتوانید با تغییر جهت مدل از این نیاز جلوگیری کنید.
- Cupping
اگر مدل شما دارای حفرههای رو به مخزن رزین است، این موضوع باعث ایجاد نیروی جداکننده بسیار زیاد و مشکلات پرینت سه بعدی شما میشود. با زاویه دادن به مدل یا اضافه کردن حفرههای تخلیه میتوانید این مشکل را حل کنید.
جمع بندی
در پایان، بهوضوح میتوان گفت که مشکلات چاپ سه بعدی، چه در روش FDM و چه در سایر فناوریها، بخشی طبیعی از فرآیند طراحی و تولید است. شناسایی و درک ایرادات پرینت سه بعدی، به شما کمک میکند تا با بهکارگیری روشها و تکنیکهای مناسب، کیفیت نهایی پرینتهای خود را بهبود بخشید. از جمله نکات کلیدی که در این مقاله بررسی شد، میتوان به تأثیرات عوامل مختلف مانند تنظیمات پرینتر سه بعدی، مواد اولیه برای پرینت سه بعدی، و طراحی مدل اشاره کرد.
اگرچه با رعایت توصیههای ارائه شده میتوانید بسیاری از مشکلات پرینت سه بعدی خود را حل کنید، اما ممکن است در برخی موارد نیاز به تخصص و تجربه بیشتری باشد. در چنین شرایطی، استفاده از خدمات پرینت سه بعدی حرفهای میتواند راهحلی مناسب و کارآمد باشد. با اعتماد به تیمهای مجرب در این زمینه، میتوانید به نتایج باکیفیت و قابل قبولی دست یابید و از مزایای چاپ سه بعدی بهرهمند شوید. بنابراین، اگر به دنبال ارتقاء کیفیت پروژههای خود هستید، حتماً با ما در ارتباط باشید تا تجربهای موفق و بیدغدغه از چاپ سهبعدی را برای شما فراهم کنیم.
بدون دیدگاه